ಕೊಚ್ಚಿ: ಬಡ್ಡಿ ದರ ನಿಗದಿಯಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಗಳು ಇಬ್ಬಗೆ ನೀತಿ ಹೊಂದಿವೆ. ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ (ಆರ್ಬಿಐ) ಬಡ್ಡಿದರಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದರೆ ಅದನ್ನು ಕೆಲವೇ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಲಗಳಿಗೆ ಅನ್ವಯಿಸಲು ತೋರುವ ಉತ್ಸುಕತೆಯನ್ನು, ಆದಾಯದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಳವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಬ್ಯಾಂಕ್ಗಳು ಠೇವಣಿಗಳ ಮೇಲಿನ ಬಡ್ಡಿ ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ತೋರಿಸದಿರುವುದುಎ ಖೇದಕರ. ಬ್ಯಾಂಕುಗಳ ಈ ಶೋಷಣೆಯು ಕೇವಲ ಬಡ್ಡಿ ಆದಾಯವನ್ನೇ ಅವಲಂಬಿಸಿರುವ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಗೆ ನ್ಯಾಯವನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸುತ್ತಿದೆ.
ಕಳೆದ ವರ್ಷ ಏಪ್ರಿಲ್ 4 ರಂದು RBI ಕೊನೆಯದಾಗಿ ಪ್ರಮುಖ ದರಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಳವನ್ನು ಘೋಷಿಸಿತು. ವಾಣಿಜ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕ್ಗಳಿಗೆ ನೀಡುವ ಅಲ್ಪಾವಧಿ ಸಾಲದ ಮೇಲಿನ ರೆಪೊ ದರವನ್ನು ಆರ್ಬಿಐ ಶೇ.0.40ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದೆ. ಬಹುತೇಕ ಬ್ಯಾಂಕ್ಗಳು ಸಾಲದ ಮೇಲಿನ ಬಡ್ಡಿ ದರವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿ ಒಂದು ತಿಂಗಳಾಗಿದೆ. ಒಂದು ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಮೂರು ಬಾರಿ ಸಾಲದ ದರವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಕೂಡ ಇದೆ.
ರೆಪೋ ದರ ಬದಲಾವಣೆಯಿಂದ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಗಳ ಬಡ್ಡಿ ಆದಾಯದಲ್ಲಿ ಕೋಟ್ಯಂತರ ರೂ. ಲಾಭವಾಗಿದೆ. ಸರಾಸರಿ ಹೆಚ್ಚಳವು ಕನಿಷ್ಠ 0.10 - 0.15% ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಖಾಸಗಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ಗಳ ಆದಾಯದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಳವಾಗಿದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಒಟ್ಟು ಸಾಲಗಳಲ್ಲಿ ಶೇಕಡ 60ರಷ್ಟು ಸಾಲಗಳು ರೆಪೊ ಆಧಾರಿತವಾಗಿವೆ. ರೆಪೊ ದರವು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಲಯದ ಬ್ಯಾಂಕ್ಗಳ ಸುಮಾರು 30% ಸಾಲಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ.
ಷRBI ನ ಹಣಕಾಸು ನೀತಿ ಸಮಿತಿ (MPC) ಸಾಲದ ದರಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತೊಂದು ಹೆಚ್ಚಳವನ್ನು ಘೋಷಿಸುವ ಮೊದಲು ಮೂರು ದಿನಗಳ ಸಭೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ. ರೆಪೊ ದರದಲ್ಲಿ ಶೇ.0.50ರಷ್ಟು ಏರಿಕೆಯಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ ಎಂಬುದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಊಹೆ. ನಾಳೆಯ ಪ್ರಕಟಣೆಯ ನಂತರ ಬ್ಯಾಂಕ್ಗಳ ಆಸ್ತಿ-ಬಾಧ್ಯತಾ ಸಮಿತಿಗಳು ಸಾಲದ ದರಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮಾಣಾನುಗುಣ ಹೆಚ್ಚಳದ ಕುರಿತು ನಿರ್ಧರಿಸಲು ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ಸಭೆ ಸೇರುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ. ಬ್ಯಾಂಕ್ ಬಡ್ಡಿದರಗಳಲ್ಲಿ 0.15% ಹೆಚ್ಚಳವಾಗಿದ್ದರೂ ಸಹ, ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಎದುರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
ಠೇವಣಿಗಳ ಮೇಲಿನ ಬಡ್ಡಿದರಗಳನ್ನು ನಿಧಾನಗೊಳಿಸುವ ನೀತಿಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸಲು ಬ್ಯಾಂಕುಗಳನ್ನು ಒತ್ತಾಯಿಸುವ ಅಂಶವೆಂದರೆ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ನಗದು ಲಭ್ಯತೆ ಎಂದು ಬ್ಯಾಂಕರ್ಗಳು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಉದ್ಯಮದಲ್ಲಿ ದೈನಂದಿನ ಸರಾಸರಿ ನಗದು ಹರಿವು 4.5 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ.
ರೆಪೋ ದರ ಏರಿಕೆಯು ಆ ದರದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಸಾಲದ ಮೇಲಿನ ಬಡ್ಡಿದರಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಸಾಮಾನ್ಯದ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಬ್ಯಾಂಕರ್ಗಳು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಇದೇ ವೇಳೆ, ಸಾಲದ ಗಾತ್ರ ಮತ್ತು ಬೇಡಿಕೆಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಬಡ್ಡಿದರಗಳನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಠೇವಣಿಗಳಿಗೆ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನಗದು ಲಭ್ಯತೆ ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಬ್ಯಾಂಕರ್ಗಳು ಸೂಚಿಸುತ್ತಾರೆ. ಬೇಡಿಕೆಯ ಮಹತ್ವದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಅಂಶದಿಂದಾಗಿ ವಿಳಂಬವಾಗಿದೆ.
ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಉದ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಲಿಕ್ವಿಡಿಟಿ ಅತ್ಯಧಿಕ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿರುವುದರಿಂದ ಠೇವಣಿ ಸಂಗ್ರಹಣೆಗೆ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಲು ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಆಸಕ್ತಿ ಹೊಂದಿಲ್ಲ ಎಂಬುದು ಬ್ಯಾಂಕರ್ಗಳ ವಾದದಿಂದ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ. ಸಾಲ ನೀಡುವಲ್ಲಿ ಸ್ಪರ್ಧಿಸುವುದು ಅವರ ಅಭಿಪ್ರಾಯದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ವ್ಯವಹಾರ ತಂತ್ರವಾಗಿದೆ.
ಹಣದುಬ್ಬರವು ಹೊಸ ಎತ್ತರಕ್ಕೆ ಏರುತ್ತಿರುವುದು ಮತ್ತು ದ್ರವ್ಯತೆ ಹೆಚ್ಚಿರುವುದರಿಂದ ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ಬಡ್ಡಿ ಆದಾಯದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಳವನ್ನು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಬಾರದು. ಠೇವಣಿಗಳ ಮೇಲಿನ ಬಡ್ಡಿದರಗಳು ಈಗ ಹಣದುಬ್ಬರಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ ಎಂಬುದು ಗಮನಾರ್ಹ. ಹಣದುಬ್ಬರ ದರವು ಸುಮಾರು 8% ಆಗಿರುವುದರಿಂದ, ಠೇವಣಿಗಳ ಮೇಲಿನ ಗರಿಷ್ಠ ಬಡ್ಡಿ ದರವು ಕೇವಲ 6.5% ಆಗಿದೆ. ಈ ವ್ಯತ್ಯಾಸವೇ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಠೇವಣಿಗಳನ್ನು ಅನಾಕರ್ಷಕವಾಗಿಸುತ್ತದೆ.