ಸಮರಸ ಡೆಸ್ಕ್: ರಾಜಕೀಯವಾಗಿ, ಸಾಮಾಜಿಕವಾಗಿ, ಬದುಕುವ ಶೈಲಿಯಿಂದಾಗಿ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿರುವ ಕೇರಳ ಇತರೆಡೆಗಳ ಜನರಿಗೆ ಸದಾ ಕೌತುಕದ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೊಳಪಟ್ಟದ್ದು. ಅಷ್ಟೇ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಅನೂಚವಾಗಿ ನಡೆದುಬರುತ್ತಿರುವ ಹಲವೊಂದು ಸನಾತನ ಆಚಾರಗಳೂ ಬೆರಗುಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಹೇಗೆ...ಇದು ಹೇಗೆ ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು ಕೇರಳದ ಉತ್ತರದ ತುತ್ತತುದಿ ಕಾಸರಗೋಡಿನ ನಮಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಚಯವಿಲ್ಲದವು.
ಮಳೆಗಾಲ ಬಿರುಸುಗೊಳ್ಳುವ ಈ ಒಂದು ಮಾಸ ಕೇರಳೀಯರ ಮನದಲ್ಲಿ ರಾಮಾಯಣ ಮಾಸವಾಗಿಬಿಟ್ಟಿದೆ. ಮಲೆಯಾಳಿ ಇರುವಲ್ಲೆಲ್ಲ ಕರ್ಕಾಟಕ ರಾಮಾಯಣ ಮಾಸ ಆಚರಣೆಗೆ ನಡೆದುಬರುತ್ತಿದೆ. ಅದೂ ಅತ್ಯುತ್ಸಾಹದಲ್ಲಿ. ಮಳೆಯ ಆರ್ಭಟದ ನಡುವೆ ಕೇರಳವು ಅಧ್ಯಾತ್ಮರಾಮಾಯಣದ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಪಠಣದಿಂದ ಪ್ರಕಾಶಿಸುತ್ತಿದೆ. ಕೇರಳೀಯರ ಮನದಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ತುಂಜನ ಕಚಗುಳಿ!.
1930 ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ರಾಮಾಯಣವನ್ನು ಸುಡುವ ದೊಂಬಿಗಳಿಂದ ಹೈರಾಣಾದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯೊಂದರಲ್ಲಿ ರಾಮಾಯಣ ಮಾಸಕ್ಕೆ ಕೇರಳ ಸಮಾಜದ ಪರಿವರ್ತನೆಗೊಂಡ ಇತಿಹಾಸವೊಂದು ಇದರ ಹಿಂದೆ ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಿದ ಸಮಾಜ ಸುಧಾರಕರ ಗುಂಪಿನ ತಪಸ್ ಶಕ್ತಿ ಅಡಗಿದೆ. ಶ್ರೀನಾರಾಯಣ ಗುರುದೇವರ ‘ಒಂದೇ ಜಾತಿ, ಒಂದೇ ಧರ್ಮ, ಒಂದೇ ದೇವರು’ ಎಂಬ ಮಹಾ ದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಕುತರ್ಕಿಗಳ ಗುಂಪು ಕಪ್ಪು ಪಟ್ಟಿ ಕಟ್ಟುವ ಮೂಲಕ ‘ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ಜಾತಿ ಬೇಡ, ಧರ್ಮ ಬೇಡ, ದೇವರಿಲ್ಲ’ ಎಂಬ ಕೂಗು ಮೊಳಗಿದ ಕೇರಳ. ರಾಮಾಯಣ, ಮಹಾಭಾರತಗಳನ್ನು ಸುಡುವ, ದೇಗುಲಗಳನ್ನು ಧ್ವಂಸಗೊಳಿಸಿ ಅಪವಿತ್ರಗೊಳಿಸುವ ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ಬೂಟಾಟಿಕೆಗೆ ನಲುಗಿದ ಕೇರಳ, ತುಂಜನ ಆಟದ ಸಾಮಾನು ಕಿರೀಟದ ಅವಳಿಗಳಲ್ಲೊಬ್ಬನಂತೆ ಹಿಡಿದು ಸಾಯುವುದೇನೋ ಎಂಬಂತಿತ್ತು. ಆ ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ಆಧ್ಯಾತ್ಮದ ಅಲೆಯಂತೆ ಇಂದು ರಾಮಾಯಣ ಮಾಸವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ರಾಮಾಯಣ ಮಾಸದ ಬೇರುಗಳು ಏಪ್ರಿಲ್ 4 ಮತ್ತು 5, 1982 ರಂದು ಎರ್ನಾಕುಳಂನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಮ್ಮೇಳನದ ಇತಿಹಾಸಕ್ಕೆ ನಮ್ಮನ್ನು ಕರೆದೊಯ್ಯುತ್ತದೆ, ಹಿಂದೂ ಐಕ್ಯತೆಯ ಗಂಗಾ ಹರಿವಿನಂತೆ ಎರ್ನಾಕುಳಂನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ವಿಶಾಲ ಹಿಂದೂ ಸಮ್ಮೇಳನ ಕೇರಳದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಮೈಲಿಗಲ್ಲು. ಸ್ವಾಮಿ ಚಿನ್ಮಯಾನಂದ, ಪೇಜಾವರದ ಸ್ವಾಮಿ ವಿಶ್ವೇಶತೀರ್ಥ ಮತ್ತು ಡಾ.ಕರಣಸಿಂಗ್, ಆರ್. ಎಸ್. ಎಸ್. ಸರ ಕಾರ್ಯವಾಹ ರಾಜು ಭಯ್ಯರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ‘ಹಿಂದುಕ್ಕಳ್ ನಮ್ಮಳೆನ್ನೆನ್ನು’ ಎಂಬ ದ್ವಿಪದಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರು ನೆರೆದಿದ್ದರು. ಸಮ್ಮೇಳನವು ಅನನ್ಯ ಮತ್ತು ಗಾತ್ರ ಮತ್ತು ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿತ್ತು. ವಿಶಾಲ ಹಿಂದೂ ಸಮ್ಮೇಳನದ ಅಂಗವಾಗಿ ನಡೆದ ನಿಯೋಗದ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ನಾರಾಯಣಪರಂಪರೆಯ ಪ್ರಧಾನ ತಂತ್ರಿ ಪರವೂರು ಶ್ರೀಧರನ್ ತಂತ್ರಿ ಮಂಗಳಪೂಜೆ ನೆರವೇರಿಸಿದರು. ಪ್ರಮುಖ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ತಂತ್ರಿ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾದ ಸೂರ್ಯ ಕಾಲಡಿ ಸೂರ್ಯಭಟ್ಟತಿರಿಪಾಡ್ ಅವರು ತಾನು ಪರಿಕರ್ಮಿಯಾಗುವೆ ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿದರು. ತಂತ್ರಿಮುಖ್ಯ ಪೆರುವಣಂ ಕೆಪಿಸಿ ಅನುಜನ್ ಭಟ್ಟತ್ತಿರಿಪಾಡ್ ಅವರು ತಾವೂ ಶರ್ಟ್ ಬಿಚ್ಚಿ ತಾನೂ ಪರಿಕರ್ಮಿಯಾಗುವೆ ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿದರು.
ಹುಚ್ಚಾಸ್ಪತ್ರೆಯಿಂದ ದೇಗುಲಕ್ಕೆ ಕೇರಳದ ಯಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಇದೊಂದು ಮರೆಯಲಾಗದ ಘಟನೆ. ವಿಶಾಲ ಹಿಂದೂ ಸಮ್ಮೇಳನದ ಸಂಘಟನಾ ಸಮಿತಿಯು ನಂತರ ಸಂಘಟನೆಯಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿತು. ನಂತರ ಜೂನ್ 6, 1982 ರಂದು ಎ.ಆರ್.ಶ್ರೀನಿವಾಸನ್ ಅವರ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆಯಲ್ಲಿ ಎರ್ನಾಕುಳಂ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತ ಹಿಂದಿ ಪ್ರಚಾರ ಸಭಾ ಸಭಾಂಗಣದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ವಿಶಾಲ ಹಿಂದೂ ಸಮ್ಮೇಳನದ ಕಾರ್ಯಕಾರಿ ಸಮಿತಿಯ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಕರ್ಕಾಟಕ ಮಾಸವನ್ನು ರಾಮಾಯಣ ಮಾಸವಾಗಿ ಆಚರಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಯಿತು. ಶ್ರೀ ನಾರಾಯಣ ಗುರುದೇವರು, ಚಟ್ಟಂಬಿಸ್ವಾಮಿಗಳು ಮತ್ತು ಮಹಾತ್ಮ ಅಯ್ಯಂಕಾಳಿ ಅವರ ಜನ್ಮ ದಿನಾಚರಣೆಯನ್ನು ಆಚಾರ್ಯ ತ್ರಯವಾಗಿ ಆಚರಿಸಲು ಸಭೆ ನಿರ್ಧರಿಸಿತು.
ದೀಪದ ಮಂದ ಬೆಳಕಿನಲ್ಲಿ ಅಜ್ಜಿಯರು ಶಾಸ್ತ್ರೋಕ್ತವಾಗಿ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದ ರಾಮಾಯಣವನ್ನು ಹಳ್ಳಿ, ಪಟ್ಟಣ, ನಗರಗಳ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಓದಲು ಶುರುವಾಯಿತು. ದೇವಾಲಯದ ಗರ್ಭಗುಡಿಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಿದ್ದ ಪದ್ದತಿಯನ್ನು ಮೀರಿ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವೇದಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ರಾಮಾಯಣವನ್ನು ಓದುವುದನ್ನು ಸಾಧಕರು ರಾಮಾಯಣ ದರ್ಶನ ಮಹಿಮೆಯ ಮೂಲಕ ಸಾರಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ವಿಚಾರ ಸಂಕಿರಣಗಳು, ಚಿಂತನಗೋಷ್ಠಿಗಳು ಮತ್ತು ರಾಮಾಯಣ ಉಪನ್ಯಾಸ ಮಾಲಿಕೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು. ಬದಲಾಗುತ್ತಿರುವ ಕಾಲಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಕಾಲಾತೀತ ಆಚರಣೆಗಳನ್ನು ಮಾರ್ಪಡಿಸುವ ಮೂಲಕ ಕೇರಳ ಸಮಾಜವು ರಾಮಾಯಣ ಮಾಸ ಆಚರಣೆಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ.
ಆದರೆ ಈ ಪರಿವರ್ತನೆ ಸುಲಭವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಎಂದಿನಂತೆ ಕೇರಳದಲ್ಲೂ ರಾಮಾಯಣ ಮಾಸ ಆಚರಣೆಗೆ ಕೆಲವರು ವಿರೋಧ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದರು.
ರಾಮಾಯಣ ಮಾಸ ಆಚರಣೆಗೆ ಮಾಕ್ರ್ಸ್ವಾದಿ ಪಕ್ಷ ಮತ್ತು ಪ್ರಗತಿಪರ ಕಲಾ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಂಘ ತೀವ್ರ ವಿರೋಧ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿತು. ಬರಹಗಳು ಮತ್ತು ಉಪನ್ಯಾಸಗಳು ರಾವಣಾಯಣಕ್ಕೆ ಕರೆ ನೀಡುತ್ತವೆಯೇ ಹೊರತು ರಾಮಾಯಣವಲ್ಲ ಮತ್ತು ಶ್ರೀರಾಮ, ಸೀತೆ ಮತ್ತು ರಾಮಾಯಣವನ್ನು ಧಿಕ್ಕರಿಸಲಾರಂಭಿಸಿದವು. ತಿರುನಲ್ಲೂರ್ಕಾವ್ ಕರುಣಾಕರನ್ನಿಂದ ಹಿಡಿದು ಇಎಂಎಸ್ವರೆಗೆ ಸಿಪಿಎಂ ಪಕ್ಷದ ಯಂತ್ರವೂ ಈ ವಿರೋಧಕ್ಕೆ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಿತು. ಕೇರಳದ ಬೌದ್ಧಿಕ ರಂಗವು ಸುದೀರ್ಘ ಚರ್ಚೆಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರತ್ಯುತ್ತರಗಳೊಂದಿಗೆ ಕಾವೇರಿತು.
ಜುಲೈ 25, 1982 ರಂದು ತಿರುವನಂತಪುರದ ಕೇರಳ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ಪುರೋಗಮನ ಕಲಾಸಾಹಿತ್ಯ ಸಂಗಮ್ ಜಿಲ್ಲಾ ಸಮಿತಿ ಆಯೋಜಿಸಿದ್ದ ಸಾಂಸ್ಕøತಿಕ ಸಮ್ಮೇಳನವನ್ನು ಉದ್ಘಾಟಿಸಿ ಮಾತನಾಡಿದ ತಿರುನೆಲ್ಲೂರು ಕರುಣಾಕರನ್, “ಶ್ರೀರಾಮನು ಆಳುತ್ತಿದ್ದ ರಾಮರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಶೂದ್ರನೊಬ್ಬ ತಪಸ್ಸು ಮಾಡಿದನು. ಇದನ್ನು ತಿಳಿದ ವಿಶ್ವಾಮಿತ್ರನು ಶೂದ್ರನ ತಪಸ್ಸು ಅಧರ್ಮ ಎಂದು ಶ್ರೀರಾಮನಿಗೆ ತಿಳಿಸಿದನು. ಆ ಪರಿಶುದ್ಧ ಆತ್ಮದ ಕಂಠವನ್ನು ರಾಮ ಕತ್ತರಿಸಿದನು. ರಾಮರಾಜ್ಯವನ್ನು ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುವವರ ಬಗ್ಗೆ ಎಚ್ಚರದಿಂದಿರಿ ಎಂದು ಫುಕಾರು ಎಬ್ಬಿಸಿದರು.
ಇಎಂಎಸ್ ನಂಬೂದಿರಿಪಾಡ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ಪುಸ್ತಕ ಮಾಕ್ರ್ಸಿಸಂ ಮತ್ತು ಮಲಯಾಳಂ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಹೀಗೆ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ: “ಈ ಕೃತಿಗಳು (ರಾಮಾಯಣ ಮತ್ತು ಮಹಾಭಾರತ) ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಕೇರಳದ ಜನರ ಪ್ರಗತಿಗೆ ಅಡ್ಡಿಯಾಗುವ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿದವು ಎಂಬುದು ಖಚಿತ ಎಂದಿರುವರು.
ರಾಮಾಯಣ ಮಾಸ ಆಚರಣೆ ಕುರಿತು ಭಾರತೀಯ ವಿಚಾರ ಕೇಂದ್ರದ ಸಂಚಾಲಕ ಪಿ.ಪರಮೇಶ್ವರನ್ ಅವರು, “ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ಕರ್ಕಾಟಕ ಮಾಸದಲ್ಲಿ ರಾಮಾಯಣ ಓದುವ ಪದ್ಧತಿ ಇತ್ತು. ಆದರೆ ರಾಮಾಯಣದ ಆಚರಣೆ ಅದಕ್ಕೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಆಯಾಮ ನೀಡಿತು. ರಾಮಾಯಣ ಮತ್ತು ಅದರ ಪಾತ್ರಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿವಳಿಕೆ ನೀಡುವ ಚರ್ಚೆಗಳು ನಡೆದವು. ರಾಮಾಯಣವನ್ನು ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಉಪಯೋಗವಾಗುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ತಿಂಗಳ ಆಚರಣೆಯ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದೆ. ಓದುವುದಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ. ಚಿಂತನೆ ಪರಂಪರೆ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು” ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
ಇಂದು ದೇವಸ್ಥಾನಗಳಿಂದ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳವರೆಗೆ ರಾಮಾಯಣ ಚರ್ಚೆಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿವೆ. ಮಾಧ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿ ರಾಮಾಯಣ ಮಾಸ ಆಚರಣೆಯ ಸುದ್ದಿಗಳೇ ತುಂಬಿವೆ. ಕುತರ್ಕಿಗಳ ಅಸಭ್ಯತೆಯೇ ರಾಮಾಯಣ ಆಚರಣೆಗೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟದ್ದು ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕ ಪ್ರಯತ್ನದ ಫಲ. ಕೇರಳವನ್ನು ಮರುಸೃಷ್ಟಿಸುವ ಮಹಾನ್ ಪ್ರಯತ್ನದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಹೆಜ್ಜೆ.
ಆ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಕ್ಷಣವನ್ನು ಪಿ.ಪರಮೇಶ್ವರನ್ ನೆನಪಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ...............
“ವಿÀಶಾಲಾ ಹಿಂದೂ ಸಮ್ಮೇಳನವು ಒಂದು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಇಂತಹ ವಿರಾಟ್ ಹಿಂದೂ ಕೂಟಗಳು ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ನಡೆದವು. ಅದರ ಭಾಗವಾಗಿ ಕೊಚ್ಚಿಯಲ್ಲಿ ವಿಶಾಲ ಹಿಂದೂ ಸಮ್ಮೇಳನವೂ ನಡೆಯಿತು. ಅಂದು ಕರಂಸಿಂಗ್ ಮುಖ್ಯ ಅತಿಥಿಗಳಾಗಿ ಡಾ. ಎಂ.ಕೆ. ಕೆ. ನಾಯರ್, ಪಿ. ಮಾಧವಜಿ ಮತ್ತು ಕೆ.ಭಾಸ್ಕರ್ ರಾವ್ಜಿ ಇದರ ಪ್ರಮುಖ ಯೋಜಕರು. ಪ್ರಗತಿಶೀಲ ಕಲಾ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಂಘವು ರಾಮಾಯಣ ಮತ್ತು ಭಾರತವನ್ನು ಸುಡುವಂತೆ ಕರೆ ನೀಡಿದ ಸಮಯ. ಅವರು ಅದನ್ನು ಅನೇಕ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಜಾರಿಗೆ ತಂದರು. ಇದು ನಮ್ಮ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸುವ ಕ್ರಮವಾಗಿ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಈ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ರಾಮಾಯಣ ಮಾಸವನ್ನು ಆಚರಿಸುವ ಆಲೋಚನೆ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು. ವಿಶಾಲ ಹಿಂದೂ ಸಮ್ಮೇಳನದ ಕೊಚ್ಚಿಯ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ನಿರ್ಣಯವನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಲಾಯಿತು.
ರಾಮಾಯಣ ವಾಚನವನ್ನು ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ ಹುರುಪಿನ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲ. ರಾಮಾಯಣ ಮಾಸ ಆಚರಣೆ ಕೇವಲ ರಾಮಾಯಣ ಪಾರಾಯಣ ಮಾತ್ರ ಅಲ್ಲ. ರಾಮಾಯಣದ ಪ್ರಸ್ತುತತೆ ಮತ್ತು ಮಹತ್ವವನ್ನು ವಿವರಿಸುವ ವಿಚಾರಸಭೆಗಳು ಮತ್ತು ಉಪನ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು.
ಅಂದು ಅದು ಪಾರಾಯಣಕ್ಕೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿತ್ತು. ಮನೆ, ದೇವಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ರಾಮಾಯಣ ಪಠಣ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ರಾಮಾಯಣದ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಸ್ತುತತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀಡಲು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕೆಲವು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಿವೆ. ರಾಮಾಯಣದ ಪ್ರಸ್ತುತತೆ ಇಂದು ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದೆ. ರಾಮಾಯಣವು ಉತ್ತಮ ಆಡಳಿತಗಾರ, ಒಳ್ಳೆಯ ಗಂಡ, ಹೆಂಡತಿ ಮತ್ತು ಸಹೋದರ ಪ್ರೀತಿಯ ಉದಾತ್ತ ಉದಾಹರಣೆಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ರಾಮಾಯಣದ ಪಾತ್ರಗಳು ಮಾದರಿ. ವಾಲ್ಮೀಕಿ ಶ್ರೀರಾಮನನ್ನು ಮಾದರಿ ಪುರುಷನನ್ನಾಗಿ ತೋರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮಾಜದ ನೈತಿಕ ಅಧಃಪತನಕ್ಕೆ ನಮ್ಮ ಸಂಪ್ರದಾಯದಿಂದಲೇ ಪರಿಹಾರ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ರಾಮಾಯಣ ಮಾಸವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ.
ಶ್ರೀರಾಮನ ಅನನ್ಯ ಭಕ್ತನಾಗಿ ಅಮರತ್ವಕ್ಕೆ ಏರಿದ ವನಪಾಲಕನ ಲೇಖನಿಯಿಂದ ಬರೆದ ಮೂಲವನ್ನು ಅನುವಾದಿಸಿ ಮಲೆಯಾಳಿಗೆ ಅಧ್ಯಾತ್ಮ ರಾಮಾಯಣಂ ಕಿಳಿಪ್ಪಾಟ್(ಗಿಳಿಪಾಟ) ಎಂದು ನೀಡಿದ ಭಾಷಾಪಿತ ತುಂಜತ್ ಎಳುತ್ತಚ್ಚನ್ ಅವರನ್ನು ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ದಿನಗಳೂ ಹೌದು ಈ ರಾಮಾಯಣ ಮಾಸ.
ರಾಮ ಮಾನವೀಯತೆಯ ಶಾಶ್ವತ ಸಂಕೇತ. ಮಾನವನ ಎಲ್ಲಾ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ರಾಮ, ಸತ್ಯ ಮತ್ತು ದೃಢವಾದ ಧರ್ಮದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಜೀವನವನ್ನು ಸಾಕಾರಗೊಳಿಸುತ್ತಾನೆ. ರಾಮಾಯಣವು ಶಾಶ್ವತ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ, ಸಾಂಸ್ಕøತಿಕ ಮತ್ತು ಕಲಾತ್ಮಕ ಮೂಲವಾಗಿದೆ.
ಸ್ವಾಮಿ ವಿವೇಕಾನಂದರು ರಾಮಾಯಣದ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಿದ್ದು, “ರಾಮಾಯಣಕ್ಕಿಂತ ಶುದ್ಧ, ನೈತಿಕ, ಸುಂದರ ಮತ್ತು ಸರಳವಾದ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಕಾವ್ಯವು ಮಾನವ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೆಂದೂ ಇರಲಿಲ್ಲ.
ಒಳಿತು ಕೆಡುಕಿನ ಸಂಘರ್ಷದ ಕೊನೆಗೆ ಮನದಲ್ಲಿ ರಾಗದ್ವೇಷವೇ ಹೊತ್ತಿ ಭಸ್ಮವಾಗಬೇಕೇ ಹೊರತು ಲಂಕೆಯಲ್ಲ. ಅಂತರಂಗವು ತುಳಸಿ ಎಲೆಯ ಮೇಲಿನ ಮಂಜಿನ ಹನಿಯಂತೆ ಶುದ್ಧವಾಗಿರಬೇಕು. ಆಗ ಮಾತ್ರ ಸತ್ವಕ್ಕೆ ಸಾಮ್ಯವಿಲ್ಲದ ರಾಮಕಥಾಮೃತದ ಪೂರ್ಣ ಆನಂದವನ್ನು ಅನುಭವಿಸಬಹುದು.
ಮುಂದಿನ ದಿನಗಳು ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಕೇರಳ ತೆರೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕತೆಯ ಮಿತಿಯಿಲ್ಲದ ಸಂತೋಷವು ಇಚ್ಛೆಯನ್ನು ಸಾಕಾರಗೊಳಿಸಿ ಸಜ್ಜನರ ಜೀವನವನ್ನು ಶ್ರೀಮಂತಗೊಳಿಸಲಿ.