ನಾಮಿನೇಷನ್ ಇಲ್ಲದೇ 'ಖಾತೆದಾರ' ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ್ರೆ, 'ಹಣ' ಯಾರಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತೆ.? ಹೇಗೆ 'ಕ್ಲೈಮ್' ಮಾಡ್ಬೇಕು.? ಇಲ್ಲಿದೆ ಮಾಹಿತಿ

           ದೇಶದ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಿಗಾಗಿ ಸರ್ಕಾರ ಅನೇಕ ರೀತಿಯ ಸಣ್ಣ ಉಳಿತಾಯ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನ ಜಾರಿಗೆ ತರುತ್ತಿದೆ. ನೀವು ಕೂಡ ಇಂತಹ ಯೋಜನೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಲು ಯೋಚಿಸುತ್ತಿದ್ರೆ, ಮೊದಲು ಅವುಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕ್ಲೈಮ್ ನಿಯಮಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಿ.

                  ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ, ಖಾತೆಯಲ್ಲಿ ಠೇವಣಿ ಮಾಡಿದ ಹಣವನ್ನ ನಂತ್ರ ಹಿಂತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವಾಗ ನೀವು ಬಹಳಷ್ಟು ತೊಂದರೆಗಳನ್ನ ಎದುರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

                 ನಮ್ಮ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಕೋಟಿಗಟ್ಟಲೇ ಜನರು ಸಣ್ಣ ಉಳಿತಾಯ ಯೋಜನೆ ಖಾತೆಗಳನ್ನ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅನೇಕ ಜನರು ಆ ಖಾತೆಗಳನ್ನ ತೆರೆಯುವಾಗ ಅಥವಾ ನಂತ್ರ ನಾಮಿನಿಯ ಹೆಸರನ್ನ ಸೇರಿಸಲು ಮರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಅಂತಹ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಖಾತೆದಾರನು ಮರಣ ಹೊಂದಿದ್ರೆ, ಖಾತೆಯು ನಾಮಿನಿಯ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ ಸಾವಿನ ಹಕ್ಕು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಸಂಕೀರ್ಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಈಗ ಆ ಖಾತೆಯಲ್ಲಿರುವ ಹಣ ಯಾರಿಗೆ ಸೇರಿದ್ದು, ಅಂತಹ ಖಾತೆಯಿಂದ ಮರಣವನ್ನ ಕ್ಲೈಮ್ ಮಾಡುವ ವಿಧಾನ ಏನು.? ಮುಂದಿದೆ ಮಾಹಿತಿ.

                                       ಸಾವಿನ ಹಕ್ಕು ನಿಯಮ ಏನು.?
                  ಪಬ್ಲಿಕ್ ಪ್ರಾವಿಡೆಂಟ್ ಫಂಡ್ (PPF), ಸುಕನ್ಯಾ ಸಮೃದ್ಧಿ ಯೋಜನೆ, ಹಿರಿಯ ನಾಗರಿಕರ ಉಳಿತಾಯ ಯೋಜನೆ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉಳಿತಾಯ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರ ಮುಂತಾದ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಮರಣದಂಡನೆಯನ್ನ ಸರ್ಕಾರ ಸರಳಗೊಳಿಸಿದೆ. ಸಣ್ಣ ಮೊತ್ತದ ಉಳಿತಾಯ ಖಾತೆ 5 ಲಕ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಇದ್ದರೆ, ಆ ಖಾತೆಗೆ ನಾಮಿನಿಯ ಹೆಸರನ್ನ ಸೇರಿಸಿದರೆ, ನಾಮಿನಿಯ ಐಡಿ ಪುರಾವೆ ಸಾಕು, ಮತ್ತು ಒಟ್ಟು ಮೊತ್ತವನ್ನು ನಾಮಿನಿಗೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆ ಖಾತೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ಮೊತ್ತವು 5 ಲಕ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿದ್ದರೆ, ನಾಮಿನಿಯು ಖಾತೆದಾರರ ಮರಣ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರ, ಖಾತೆ ಪಾಸ್ಬುಕ್, ರಶೀದಿ, ಅಫಿಡವಿಟ್ನಂತಹ ಎಲ್ಲಾ ಕಾನೂನು ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಮರಣದ ಕ್ಲೈಮ್ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕು.

                            ಯಾವುದೇ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಸಾವಿನ ಹಕ್ಕು ಸಲ್ಲಿಸುವುದು ಹೇಗೆ.?
                  ಸಣ್ಣ ಉಳಿತಾಯ ಯೋಜನೆಯ ಖಾತೆದಾರರು ಖಾತೆಯಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನ ಮಾಡದೆ ಮರಣ ಹೊಂದಿದರೆ, ಸಾವಿನ ಹಕ್ಕು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಸ್ವಲ್ಪ ಹೆಚ್ಚು ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಸರ್ಕಾರಿ ಉಳಿತಾಯ ಪ್ರಚಾರ ಕಾಯಿದೆ 1873ರ ಪ್ರಕಾರ, ಖಾತೆದಾರನು ಖಾತೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಸರಿಸದ ನಾಮಿನಿ ಇಲ್ಲದೇ ಮರಣ ಹೊಂದಿದರೆ, ಕಾನೂನು ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ ಹಣವನ್ನ ಕ್ಲೈಮ್ ಮಾಡುವ ಹಕ್ಕನ್ನ ಹೊಂದಿರುತ್ತಾನೆ.

                 ಖಾತೆದಾರನ ಮರಣದ 6 ತಿಂಗಳೊಳಗೆ ಹಣವನ್ನ ಕ್ಲೈಮ್ ಮಾಡಬಹುದು. ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕಾದ ದಾಖಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲನೆಯದು ಕಾನೂನು ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರವಾಗಿದೆ. ಇದಲ್ಲದೇ ಖಾತೆದಾರರ ಮರಣ ಪ್ರಮಾಣ ಪತ್ರ, ಖಾತೆಯ ಪಾಸ್ ಬುಕ್, ರಶೀದಿ, ಅಫಿಡವಿಟ್ ಮುಂತಾದ ದಾಖಲೆಗಳು ಬೇಕಾಗುತ್ತವೆ. ಈ ಎಲ್ಲಾ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಅಧಿಕೃತ ಅಧಿಕಾರಿ ಪರಿಶೀಲಿಸಿ ಮತ್ತು ಪರಿಶೀಲಿಸಿದ ನಂತರ, ಖಾತೆಯಲ್ಲಿರುವ ಹಣವನ್ನ ಕಾನೂನು ವಾರಸುದಾರರಿಗೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಈ ನಿಬಂಧನೆಯು ಯಾವ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ.?
* ಅಂಚೆ ಕಛೇರಿ ಉಳಿತಾಯ ಖಾತೆ
* ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉಳಿತಾಯ ಮಾಸಿಕ ಆದಾಯ ಖಾತೆ
* ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉಳಿತಾಯ ಮರುಕಳಿಸುವ ಠೇವಣಿ
* ಸುಕನ್ಯಾ
* ಸಮೃದ್ಧಿ ಯೋಜನೆ ಕಿಸಾನ್ ವಿಕಾಸ್ ಪತ್ರ
* ಹಿರಿಯ ನಾಗರಿಕ ಉಳಿತಾಯ ಯೋಜನೆ