ಸೆಂಗೋಲ್' ಕಥೆ: ನೆಹರೂರವರ 'ಗೋಲ್ಡನ್ ವಾಕಿಂಗ್ ಸ್ಟಿಕ್' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಿದ್ದ ರಾಜದಂಡ ನೂತನ ಸಂಸತ್ತು ಭವನದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪನೆಯಾಗಿದ್ದು ಹೇಗೆ?

                 ಆಗಸ್ಟ್ 1947 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತ ದೇಶಕ್ಕೆ ಬ್ರಿಟಿಷರಿಂದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಸಿಕ್ಕಾಗ ಭಾರತೀಯರಿಗೆ ಅಧಿಕಾರದ ವರ್ಗಾವಣೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ 'ಸೆಂಗೋಲ್'(ರಾಜದಂಡ) ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು. ಭಾರತ ದೇಶದ ಮೊದಲ ಪ್ರಧಾನಿ ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರೂ ಅವರಿಗೆ ಸೆಂಗೋಲ್ ನ್ನು ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು.

                ಸ್ವತಂತ್ರ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಪ್ರಧಾನಿಯಾಗಿ 'ಚಿನ್ನದ ವಾಕಿಂಗ್ ಸ್ಟಿಕ್' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಸೆಂಗೋಲ್ ರಾಜದಂಡವನ್ನು 75 ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರಜ್ಞೆಗೆ ಮರಳಿ ತರುವವರೆಗೆ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸೆಂಗೋಲ್ ಕಥೆಯು ಒಂದು ಪೂರ್ಣ ಆವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಕಾಣುತ್ತದೆ. 

                ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿಯವರು 1947 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯರಿಗೆ ಅಧಿಕಾರದ ಹಸ್ತಾಂತರದ ಸಂಕೇತವಾದ ಸೆಂಗೋಲ್ ನ್ನು ಇಂದು ಹೊಸ ಸಂಸತ್ತಿನ ಕಟ್ಟಡದಲ್ಲಿ ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ಪೀಕರ್ ಕುರ್ಚಿಯ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಸೂಕ್ತ ಧಾರ್ಮಿಕ ವಿಧಿವಿಧಾನಗಳನ್ನು ನೆರವೇರಿಸಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ್ದಾರೆ. 

             ಈ ರಾಜದಂಡವು ಚೋಳ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಿಂದ ಅದರ ಮೂಲದಿಂದ ವರ್ಣರಂಜಿತ ಗತಕಾಲವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಅಲಹಾಬಾದ್ ನ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯದಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಇಟ್ಟಿದ್ದರಿಂದ ಅದರ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಕಳೆದುಹೋಗಿತ್ತು. ಇದೀಗ ನೂತನ ಸಂಸತ್ತು ಭವನ ಉದ್ಘಾಟನೆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅದರ ಪುನರುಜ್ಜೀವನ ಕಂಡಿದೆ. 

                 ಸೆಂಗೋಲ್ ಮತ್ತು ಚೋಳ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ: 

            ಆಗಸ್ಟ್ 14, 1947 ರಂದು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಗುಲಾಮಗಿರಿ ಆಳ್ವಿಕೆಯಿಂದ ಮುಕ್ತಿ ಪಡೆದು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಮುನ್ನಾದಿನದಂದು, ಸ್ವತಂತ್ರ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರು ಅವರು ಬ್ರಿಟಿಷರಿಂದ ಭಾರತೀಯರಿಗೆ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಹಸ್ತಾಂತರಿಸುವುದನ್ನು ಸೂಚಿಸಲು 5 ಅಡಿ ಉದ್ದದ ಸೆಂಗೋಲ್ ನ್ನು ಪಡೆದರು.

               ಸೆಂಗೋಲ್ ಆಡಳಿತಗಾರನು ಕಾನೂನಿನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿರುತ್ತಾನೆ ಎಂಬುದರ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ. ಜಗತ್ತನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸುವ ಸೆಂಗೋಲ್‌ನ ಮಂಡಲವು ಶಿವನ ಪವಿತ್ರ ಗೂಳಿಯಾದ ನಂದಿಯ ಕೆತ್ತನೆಯಿಂದ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಚಿನ್ನದ ರಾಜದಂಡದ ಮೂಲವು ಚೋಳ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಅದರ ಮೂಲವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಒಬ್ಬ ರಾಜನಿಂದ ಮತ್ತೊಬ್ಬ ರಾಜನಿಗೆ ಅಧಿಕಾರದ ವರ್ಗಾವಣೆಯು ನ್ಯಾಯದ ಸಂಕೇತವಾದ ನಂದಿಯ ಕೆತ್ತನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಚಿನ್ನದ ಕೋಲು ಸೆಂಗೋಲ್ ನ್ನು ಹಸ್ತಾಂತರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.

            ಸರ್ಕಾರವು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದ ದಾಖಲೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಬ್ರಿಟಿಷರಿಂದ ಭಾರತೀಯರಿಗೆ ಅಧಿಕಾರ ಹಸ್ತಾಂತರದ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚಿಸುವಾಗ, ಅಧಿಕಾರ ಹಸ್ತಾಂತರವನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಯಾವ ಸಂಕೇತವನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂಬ ಸಂದಿಗ್ಧತೆ ಇತ್ತು. ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರು ಅವರು ತಮಿಳುನಾಡಿನ ಹಿರಿಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರ ಸಿ ರಾಜಗೋಪಾಲಾಚಾರಿ ಅವರ ಸಹಾಯವನ್ನು ಆಗ ಕೇಳುತ್ತಾರೆ. ಆಗ ಅವರು ಅಧಿಕಾರದ ಸ್ಥಿತ್ಯಂತರವನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸಲು ಸೆಂಗೋಲ್ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತಾರೆ. 

               1947 ರಲ್ಲಿ, ಅಧಿಕಾರದ ಹಸ್ತಾಂತರವನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಚಿಹ್ನೆಯ ಹುಡುಕಾಟವು ಪ್ರಮುಖ ಧಾರ್ವಿುಕ ಮಠವಾದ ತಿರುವವದುತುರೈ ಅಧೀನಮ್ ನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಆಗಿನ ದಾರ್ಶನಿಕರು ಈ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು. ಸೆಂಗೋಲ್ ತಯಾರಿಕೆಯನ್ನು ಮದ್ರಾಸಿನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಆಭರಣ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳಾದ ವುಮ್ಮಿಡಿ ಬಂಗಾರು ಅವರಿಗೆ ವಹಿಸಿದರು.

             10 ಚಿನ್ನದ ಕುಶಲಕರ್ಮಿಗಳ ತಂಡವು ಸೆಂಗೋಲ್  ನಿರ್ಮಾಣವನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲು 10-15 ದಿನಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿತು ಎಂದು ಆಭರಣಕಾರರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.

            ಶ್ರೀ ತಂಬಿರಾನ್ ಸೆಂಗೋಲ್ ನ್ನು ಲಾರ್ಡ್ ಮೌಂಟ್ ಬ್ಯಾಟನ್ ಅವರಿಗೆ ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಿದರು, ಅವರು ಅದನ್ನು ಹಿಂತಿರುಗಿಸಿದರು. ನಂತರ ಸೆಂಗೋಲ್ ನ್ನು ಅದರ ಮೇಲೆ ಪವಿತ್ರ ನೀರನ್ನು ಚಿಮುಕಿಸುವ ಮೂಲಕ ಶುದ್ಧೀಕರಿಸಲಾಯಿತು. ನಂತರ ಸಮಾರಂಭಕ್ಕಾಗಿ ನೆಹರೂ ಅವರ ನಿವಾಸಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಿ ಅವರಿಗೆ ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು.

           ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರೂಗೆ ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸೆಂಗೋಲ್ ನ್ನು ನಂತರ ಮರೆತುಬಿಡಲಾಯಿತು. ಅಲಹಾಬಾದ್ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯದಲ್ಲಿ ಲೇಬಲ್ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ನಂತರ ಅದರ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯು ಕಡಿಮೆಯಾಯಿತು. ಚಿನ್ನದ ರಾಜದಂಡವನ್ನು "ಪಂಡಿತ್ ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರು ಅವರಿಗೆ ಉಡುಗೊರೆಯಾಗಿ ನೀಡಿದ್ದನ್ನು ಚಿನ್ನದ ವಾಕಿಂಗ್ ಸ್ಟಿಕ್ ಎಂದು ತಪ್ಪಾಗಿ ಲೇಬಲ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.

         1978 ರಲ್ಲಿ, ಕಂಚಿ ಮಠದ ಮಹಾ ಪೆರಿಯವ (ಮಹಾ ಹಿರಿಯ) ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರು ಮತ್ತು 1947 ರಿಂದ ಸೆಂಗೋಲ್ ನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಸೆಂಗೋಲ್ ಕಥೆಯನ್ನು ಅದನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ಶಿಷ್ಯನಿಗೆ ವಿವರಿಸಿದರು.ಕಳೆದ ವರ್ಷ, ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಅಮೃತ ಮಹೋತ್ಸವ ಆಚರಣೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಮಾಧ್ಯಮ ವರದಿಗಳ ನಂತರ ರಾಜದಂಡ ಮತ್ತು ಅದರ ಮಹತ್ವವು ಮತ್ತೆ ಬೆಳಕಿಗೆ ಬಂತು.

             ಸೆಂಗೋಲ್ ಕುರಿತ ಲೇಖನವನ್ನು ಖ್ಯಾತ ನೃತ್ಯಗಾರ್ತಿ ಪದ್ಮಾ ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಂ ಅವರು ತಮಿಳಿನಿಂದ ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ಗೆ ಭಾಷಾಂತರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಐತಿಹಾಸಿಕ ಚಿನ್ನದ ರಾಜದಂಡವನ್ನು ಪತ್ತೆ ಮಾಡುವಂತೆ ಅವರು ಪ್ರಧಾನಿ ಕಚೇರಿಗೆ (ಪಿಎಂಒ) ಪತ್ರ ಬರೆದರು ಎಂದು ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವೆ ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. 

       ಇಂದು ಪ್ರಧಾನಿ ಮೋದಿ ಅವರು ಹೊಸ ಸಂಸತ್ತಿನ ಕಟ್ಟಡದಲ್ಲಿ ಸ್ಪೀಕರ್ ಆಸನದ ಪಕ್ಕದ ಗಾಜಿನ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಐತಿಹಾಸಿಕ ರಾಜದಂಡವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ್ದಾರೆ. 'ಅಧೀನಂಗಳು' (ತಮಿಳುನಾಡಿನ ಶೈವ ಮಠಗಳ ಪುರೋಹಿತರು), ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸೆಂಗೋಲ್ ತಯಾರಿಕೆಯ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ವಹಿಸಿದ ವುಮ್ಮಿಡಿ ಬಂಗಾರು ಜ್ಯುವೆಲ್ಲರ್ಸ್ ಮತ್ತು ಹೊಸ ಸಂಸತ್ ಭವನವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದವರನ್ನು ಗೌರವಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.