ನವದೆಹಲಿ: ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಂಕಿಅಂಶ ಕಚೇರಿ (ಎನ್ಎಸ್ಒ) ಸೋಮವಾರ (ಮಾರ್ಚ್ 04) ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿರುವ ಇತ್ತೀಚಿನ ಉದ್ಯೋಗ-ನಿರುದ್ಯೋಗ ಸೂಚಕಗಳ ವರದಿಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಭಾರತದ ಉದ್ಯೋಗ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಆಶಾದಾಯಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. 2022ರಲ್ಲಿ 3.6 ರಷ್ಟಿದ್ದ ನಿರುದ್ಯೋಗ ದರ 2023ರಲ್ಲಿ ಶೇ. 3.1 ಕ್ಕೆ ಕುಸಿದಿದ್ದು, ಕಾರ್ಮಿಕರ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರಿದಿರುವ ಸುಧಾರಣೆಯನ್ನು ಇದು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸಿದೆ.
2023ರ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ನಿರುದ್ಯೋಗ ದರ ಗ್ರಾಮೀಣ ಮತ್ತು ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕ್ರಮವಾಗಿ ಶೇ. 2.4 ಮತ್ತು 5.2ಕ್ಕೆ ಕುಸಿದಿದೆ. 2022ರಲ್ಲಿ ಇದರ ಪ್ರಮಾಣ ಗ್ರಾಮೀಣ ಭಾಗದಲ್ಲಿ 2.8 ಮತ್ತು ನಗರದಲ್ಲಿ 5.9 ರಷ್ಟಿತ್ತು. ಗ್ರಾಮೀಣ ಭಾಗದಲ್ಲಿ 2023ರಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರ ನಿರುದ್ಯೋಗ ದರವು (ಶೇ 1.9) ಪುರುಷರಿಗಿಂತ (ಶೇ 2.7) ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಪುರುಷರಿಗೆ (ಶೇ 4.4) ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಮಹಿಳೆಯರ (ಶೇ 7.5) ನಿರುದ್ಯೋಗ ದರ ಹೆಚ್ಚಿದೆ.
ಒಂದು ವರ್ಷದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ 15 ವರ್ಷ ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಯಸ್ಸಿನ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ 'ಸಾಮಾನ್ಯ ಸ್ಥಿತಿ' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ನಿರುದ್ಯೋಗ ದರವು 2021 ರಿಂದ NSO ವರದಿಯು ವಾರ್ಷಿಕ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಡೇಟಾವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ ನಂತರ ಸತತ ಎರಡನೇ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಕುಸಿತವನ್ನು ತೋರಿಸಿದೆ.
ಇತ್ತೀಚಿನ ಎನ್ಎಸ್ಒ ವರದಿಯಲ್ಲಿ, ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ವರ್ಷದ ನಾಲ್ಕು ತ್ರೈಮಾಸಿಕಗಳ ಡೇಟಾವನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸುವ ಮೂಲಕ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ವರ್ಷದ ಕಾರ್ಮಿಕ ಬಲದ ಸೂಚಕಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ವರ್ಷ 2023ಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರ್ಮಿಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಸೂಚಕಗಳ ಅಂದಾಜುಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಲು ಜನವರಿ-ಮಾರ್ಚ್, ಏಪ್ರಿಲ್-ಜೂನ್, ಜುಲೈ-ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ಮತ್ತು ಅಕ್ಟೋಬರ್-ಡಿಸೆಂಬರ್ ಎಂದು ನಾಲ್ಕು ತ್ರೈಮಾಸಿಕಗಳ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಇತ್ತೀಚಿನ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಪ್ರಕಾರ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಅಥವಾ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಬಯಸುವ ಕಾರ್ಮಿಕ ಬಲದ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಯ ದರವು (LFPR) 2023 ರಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಶೇ. 59.8 ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. 2022ರಲ್ಲಿ ಶೇ. 56.1 ರಷ್ಟಿತ್ತು. ಗ್ರಾಮೀಣ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಮಿಕ ಬಲದ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಯ ದರ 2023ರಲ್ಲಿ 63.4 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. 2022ರಲ್ಲಿ 58.5 ರಷ್ಟಿತ್ತು. ಆದರೆ ನಗರ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಇದೇ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ 50 ಪ್ರತಿಶತದಿಂದ 51.4 ಪ್ರತಿಶತಕ್ಕೆ ತಲುಪಿದೆ.ನವದೆಹಲಿ: ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಂಕಿಅಂಶ ಕಚೇರಿ (ಎನ್ಎಸ್ಒ) ಸೋಮವಾರ (ಮಾರ್ಚ್ 04) ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿರುವ ಇತ್ತೀಚಿನ ಉದ್ಯೋಗ-ನಿರುದ್ಯೋಗ ಸೂಚಕಗಳ ವರದಿಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಭಾರತದ ಉದ್ಯೋಗ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಆಶಾದಾಯಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. 2022ರಲ್ಲಿ 3.6 ರಷ್ಟಿದ್ದ ನಿರುದ್ಯೋಗ ದರ 2023ರಲ್ಲಿ ಶೇ. 3.1 ಕ್ಕೆ ಕುಸಿದಿದ್ದು, ಕಾರ್ಮಿಕರ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರಿದಿರುವ ಸುಧಾರಣೆಯನ್ನು ಇದು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸಿದೆ.
2023ರ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ನಿರುದ್ಯೋಗ ದರ ಗ್ರಾಮೀಣ ಮತ್ತು ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕ್ರಮವಾಗಿ ಶೇ. 2.4 ಮತ್ತು 5.2ಕ್ಕೆ ಕುಸಿದಿದೆ. 2022ರಲ್ಲಿ ಇದರ ಪ್ರಮಾಣ ಗ್ರಾಮೀಣ ಭಾಗದಲ್ಲಿ 2.8 ಮತ್ತು ನಗರದಲ್ಲಿ 5.9 ರಷ್ಟಿತ್ತು. ಗ್ರಾಮೀಣ ಭಾಗದಲ್ಲಿ 2023ರಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರ ನಿರುದ್ಯೋಗ ದರವು (ಶೇ 1.9) ಪುರುಷರಿಗಿಂತ (ಶೇ 2.7) ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಪುರುಷರಿಗೆ (ಶೇ 4.4) ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಮಹಿಳೆಯರ (ಶೇ 7.5) ನಿರುದ್ಯೋಗ ದರ ಹೆಚ್ಚಿದೆ.
ಒಂದು ವರ್ಷದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ 15 ವರ್ಷ ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಯಸ್ಸಿನ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ 'ಸಾಮಾನ್ಯ ಸ್ಥಿತಿ' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ನಿರುದ್ಯೋಗ ದರವು 2021 ರಿಂದ NSO ವರದಿಯು ವಾರ್ಷಿಕ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಡೇಟಾವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ ನಂತರ ಸತತ ಎರಡನೇ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಕುಸಿತವನ್ನು ತೋರಿಸಿದೆ.
ಇತ್ತೀಚಿನ ಎನ್ಎಸ್ಒ ವರದಿಯಲ್ಲಿ, ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ವರ್ಷದ ನಾಲ್ಕು ತ್ರೈಮಾಸಿಕಗಳ ಡೇಟಾವನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸುವ ಮೂಲಕ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ವರ್ಷದ ಕಾರ್ಮಿಕ ಬಲದ ಸೂಚಕಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ವರ್ಷ 2023ಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರ್ಮಿಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಸೂಚಕಗಳ ಅಂದಾಜುಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಲು ಜನವರಿ-ಮಾರ್ಚ್, ಏಪ್ರಿಲ್-ಜೂನ್, ಜುಲೈ-ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ಮತ್ತು ಅಕ್ಟೋಬರ್-ಡಿಸೆಂಬರ್ ಎಂದು ನಾಲ್ಕು ತ್ರೈಮಾಸಿಕಗಳ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಇತ್ತೀಚಿನ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಪ್ರಕಾರ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಅಥವಾ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಬಯಸುವ ಕಾರ್ಮಿಕ ಬಲದ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಯ ದರವು (LFPR) 2023 ರಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಶೇ. 59.8 ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. 2022ರಲ್ಲಿ ಶೇ. 56.1 ರಷ್ಟಿತ್ತು. ಗ್ರಾಮೀಣ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಮಿಕ ಬಲದ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಯ ದರ 2023ರಲ್ಲಿ 63.4 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. 2022ರಲ್ಲಿ 58.5 ರಷ್ಟಿತ್ತು. ಆದರೆ ನಗರ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಇದೇ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ 50 ಪ್ರತಿಶತದಿಂದ 51.4 ಪ್ರತಿಶತಕ್ಕೆ ತಲುಪಿದೆ.