ಸಿಪಿಎಂ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಸೀತಾರಾಂ ಯೆಚೂರಿ ನಿಧನ

 ನವದೆಹಲಿ: ತೀವ್ರ ಅನಾರೋಗ್ಯದಿಂದಾಗಿ ದೆಹಲಿಯ ಏಮ್ಸ್ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ದಾಖಲಾಗಿದ್ದ ಭಾರತೀಯ ಕಮ್ಯುನಿಷ್ಟ್ ಪಕ್ಷದ (ಮಾರ್ಕ್ಸ್‌ವಾದ) ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಸೀತಾರಾಂ ಯೆಚೂರಿ ಗುರುವಾರ ನಿಧನರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರಿಗೆ 72 ವರ್ಷ ಆಗಿತ್ತು.

ಶ್ವಾಸಕೋಶದಿಂದ ಸೋಂಕಿಗೆ ತುತ್ತಾಗಿ ಅವರು ಆಗಸ್ಟ್ 19ರಂದು ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ದಾಖಲಾಗಿದ್ದರು.

ತೀವ್ರ ನಿಗಾ ಘಟಕದಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲಾಗಿತ್ತು.

ದೇಶದ ರಾಜಕೀಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದ ಅವರು, 32 ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಸಿಪಿಎಂನ ಪಾಲಿಟ್ ಬ್ಯೂರೊ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು. 2015ರಿಂದ ಪಕ್ಷದ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿದ್ದರು. 2005-2017ರವರೆಗೆ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದಿಂದ ರಾಜ್ಯಸಭಾ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು.

1952ರ ಆಗಸ್ಟ್‌ 12ರಂದಿ ಚೆನ್ನೈನಲ್ಲಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಅವರ ಮೂಲ ಹೆಸರು, ಯೆಚೂರಿ ಸೀತಾರಾಮ ರಾವ್. ತಂದೆ ಸರ್ವೇಶ್ವರ ಸೋಮಯಾಜಲು ಯೆಚೂರಿ. ತಾಯಿ ಕಲ್ಪಕಂ.

ಸಿಪಿಎಂನ ಮೊದಲ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಪಿ. ಸುಂದರಯ್ಯ (ಸುಂದರ ರಾಮ ರೆಡ್ಡಿ) ಅವರಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತರಾಗಿ, ತಮ್ಮ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿದ್ದ ಜಾತಿ ಸೂಚಕ ನಾಮವನ್ನು ತೆಗೆದು ಸೀತಾರಾಂ ಯೆಚೂರಿ ಎಂದು ಬದಲಾಯಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು.

ಯೆಚೂರಿ ಅವರನ್ನು ರಾಜಕಾರಣಿಯಾಗಿ ರೂಪಿಸಿದ್ದು ಜೆಎನ್‍ಯು ಅವಧಿ. ಹಂತ ಹಂತವಾಗಿ ರಾಷ್ಟ್ರದ ಧ್ವನಿಯಾಗಿ, ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸಂಸದೀಯ ಪಟುವಾಗಿ ಬೆಳೆದರು. 2015ರಲ್ಲಿ ಪಕ್ಷದ ಚುಕ್ಕಾಣಿ ಹಿಡಿದರು. ಏಪ್ರಿಲ್ 2022 ರಲ್ಲಿ ಕಣ್ಣೂರಿನಲ್ಲಿ ನಡೆದ 23 ನೇ ಪಕ್ಷದ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‍ನಲ್ಲಿ ಪಕ್ಷವು ಮೂರನೇ ಬಾರಿಗೆ ಯೆಚೂರಿ ಅವರನ್ನು ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿತು. ಅವರು 1992 ರಿಂದ ಪ್ಯಾಲಿಟ್ ಬ್ಯೂರೋ ಸದಸ್ಯರಾದರು. ಅವರು 2005 ರಿಂದ 2017 ರವರೆಗೆ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದಿಂದ ರಾಜ್ಯಸಭಾ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು. ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ಧಾಟಿಯಲ್ಲಿ ವಾಸ್ತವಿಕವಾದಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಯೆಚೂರಿ ಅವರು ಮೊದಲ ಯುಪಿಎ ಸರ್ಕಾರದಲ್ಲಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಮತ್ತು ಸಿಪಿಎಂ ನಡುವೆ ಸೇತುವೆಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದರು.

ಅವರು 1974 ರಲ್ಲಿ ಎಸ್.ಎಫ್.ಐ(ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಸಂಘಟನೆ) ಮೂಲಕ ತಮ್ಮ ರಾಜಕೀಯ ಜೀವನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಒಂದು ವರ್ಷದ ನಂತರ ಸಿಪಿಎಂಗೆ ಸೇರಿದರು. 1975 ರಲ್ಲಿ ಜೆಎನ್‍ಯು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯಾಗಿದ್ದಾಗ ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರನ್ನು ಬಂಧಿಸಲಾಯಿತು. ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯ ನಂತರ, ಅವರು 1977-78ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಮೂರು ಬಾರಿ ಜೆ.ಎನ್.ಯು. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಸಂಘದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು. ಪ್ರಕಾಶ್ ಕಾರಟ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಜೆಎನ್‍ಯುನಲ್ಲಿ ಎಡಪಕ್ಷದ ಕೋಟೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವಲ್ಲಿ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದ್ದರು. 78ರಲ್ಲಿ ಎಸ್.ಎಫ್.ಐ ಅಖಿಲ ಭಾರತ ಸಹ  ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಮತ್ತು ನಂತರ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾದರು.

ಎಡಪಂಥೀಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಸಂಘಟನೆಗಳು ಜೆಎನ್‍ಯುನಲ್ಲಿ ಬಲವಾದ ಬೇರುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ತುರ್ತುಪರಿಸ್ಥಿತಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅದು ಕುದಿಯಿತು. ತುರ್ತುಪರಿಸ್ಥಿತಿ ತೆರವುಗೊಂಡ ನಂತರ 1977ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಮೊದಲ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಸಂಘದ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಎಸ್.ಎಫ್.ಐ ನಾಯಕ (ಈಗ ಎನ್.ಸಿ.ಪಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಾಯಕ) ಡಿ.ಪಿ.ತ್ರಿಪಾಠಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು. ಆಗ ಯೆಚೂರಿ ಜೆಎನ್‍ಯು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ನಾಯಕರೂ ಆಗಿದ್ದರು. ಶ್ರೇಷ್ಠ ವಾಗ್ಮಿಯೂ ಆಗಿದ್ದ ಯೆಚೂರಿ ಮರುವರ್ಷವೇ ಅಧ್ಯಕ್ಷರೂ ಆದರು. 78-79ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಮೂರೂ ಚುನಾವಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಯೆಚೂರಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿದ್ದರು.

ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯ ನಂತರ, 1977 ರಲ್ಲಿ ಪಕ್ಷದ ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿಯನ್ನು ಕೋಲ್ಕತ್ತಾದಿಂದ ದೆಹಲಿಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು. ಯೆಚೂರಿ ಕೂಡ ಆಗ ಪಕ್ಷದಲ್ಲಿ ಪ್ರಬಲರಾಗಿದ್ದ ಬಿ.ಟಿ.ರಣದಿವೆ ಅವರ ಆಪ್ತರಾಗಿದ್ದರು. ದೆಹಲಿ ಮೂಲದ ನಾಯಕರು ಯೆಚೂರಿಯ ನಾಯಕತ್ವವನ್ನು ಗಮನಿಸಿ  ಬೆಳೆಸಿದವರು ಬಸವ ಪುನ್ನಯ್ಯ.  

ಕೇರಳದ ಮೊದಲ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಇಎಂಎಸ್ ಕೂಡ ಕೇಂದ್ರ ನಾಯಕತ್ವಕ್ಕೆ ಯೆಚೂರಿಯನ್ನು ತಂದು ನಿಲ್ಲಿಸಿದವರು. ಇಎಂಎಸ್ ಪಕ್ಷದ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಬೇಕೆಂದು ಯೆಚೂರಿಗೆ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದ್ದರು. ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ ಯುವ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ತರಲು ಕೈಗೊಂಡ ಉಪಕ್ರಮದ ಭಾಗವಾಗಿ ಇ.ಎಂ.ಎಸ್ 1984 ರಲ್ಲಿ, ಕಾರಟ್ ಮತ್ತು ಯೆಚೂರಿ ಅವರನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು. 1985 ರಲ್ಲಿ 12 ನೇ ಪಕ್ಷದ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‍ನಲ್ಲಿ ಕಾರಟ್ ಮತ್ತು ಎಸ್. ರಾಮಚಂದ್ರನ್ ಪಿಳ್ಳೈ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಯೆಚೂರಿ ಕೇಂದ್ರ ಸಮಿತಿಗೆ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು.

ನಂತರ, 89 ರಲ್ಲಿ, ಪಿಬಿ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಐದು ಸದಸ್ಯರ ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವಾಲಯ ರಚನೆಯಾದಾಗ, ಯೆಚೂರಿ ಅವರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು. 1992 ರಲ್ಲಿ 14 ನೇ ಪಕ್ಷದ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‍ನಲ್ಲಿ ಕಾರಟ್ ಮತ್ತು ಎಸ್‍ಆರ್‍ಪಿ ಜೊತೆಗೆ ಯೆಚೂರಿ ಪಿಬಿ ಸೇರಿದರು. ಹೊಸ ತಲೆಮಾರಿನವರಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರ ಸಮಿತಿ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದ ಸೀತಾರಾಂ ಯೆಚೂರಿ ಅವರಿಗೆ ಉಜ್ವಲ ಭವಿಷ್ಯವಿತ್ತು. ನಂತರ ಅವರು ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಹರ್ಕಿಶನ್ ಸಿಂಗ್ ಸುರ್ಜಿತ್ ಅವರ ಬಲಗೈ ಬಂಟರಾದರು, ಅವರು ಜೆಎನ್‍ಯುನಲ್ಲಿ ಅವರ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ಪಕ್ಷಗಳಿಗೆ ನಿಕಟತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು.

ಯೆಚೂರಿಯವರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ತಾರಿಕ್ ಅಲಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಿಂದ ಜೆಎನ್‍ಯುಗೆ ಬಂದಿದ್ದರು. ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ಪಕ್ಷಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಪಳಗಿದ ಯೆಚೂರಿ ಅವರನ್ನು ಇಎಂಎಸ್ ಗುರುತಿಸಿ ಸೋವಿಯತ್ ಒಕ್ಕೂಟಕ್ಕೆ ತನ್ನ ನಿಯೋಗದಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ಸೇರಿಸಿದ್ದರು. ಸುರ್ಜಿತ್ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿದ್ದಾಗ ವಿದೇಶಿ ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ಪಕ್ಷಗಳೊಂದಿಗೆ ನಿರಂತರ ಸಂಪರ್ಕದಲ್ಲಿರಲು ಯೆಚೂರಿಗೆ ಅವಕಾಶ ಒದಗಿತ್ತು.  ಬಂಗಾಳದ ಮಾಜಿ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಜ್ಯೋತಿ ಬಸು ಅವರು ಕ್ಯೂಬಾಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದಾಗ ಯೆಚೂರಿ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿದ್ದರು. 

ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರಾಜಕೀಯದಲ್ಲಿ ಎಡಪಕ್ಷಗಳನ್ನು ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿಸಿದ ಮೂರನೇ ಮುಂಚೂಣಿಯ ಸರ್ಕಾರಗಳ ನಿರ್ಮಾಪಕ ಹರ್ಕಿಶನ್ ಸುರ್ಜಿತ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ ಅನುಭವ ಅವರಿಗೆ ಇದೆ. ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಮತ್ತು ಬಿಜೆಪಿಗೆ ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿ ವಿ.ಪಿ.ಸಿಂಗ್, ದೇವೇಗೌಡ ಮತ್ತು ಗುಜ್ರಾಲ್ ಸರ್ಕಾರಗಳನ್ನು ಸಾಕಾರಗೊಳಿಸಿದ್ದು ಸುರ್ಜಿತ್ ಅವರ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕತೆ. ಯೆಚೂರಿ ಈ ವೇಳೆ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯರ್ಸಥಾನದಲಲಿದ್ದರು. 2004ರಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿಯನ್ನು ಅಧಿಕಾರದಿಂದ ದೂರವಿಟ್ಟ ಮೊದಲ ಯು.ಪಿ.ಎ. ಸುರ್ಜಿತ್ ಸರ್ಕಾರದ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪಿಯಾದಾಗ, ಯೆಚೂರಿ ಅವರ ನೆರಳು ಇದರ ಹಿಂದಿದೆ. ಸುರ್ಜಿತ್ ಅವರ ಸಾವಿನ ನಂತರ, ಯೆಚೂರಿ ಯುಪಿಎ-ಎಡ ಸಂಬಂಧದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಕೊಂಡಿಯಾದರು. ಅವರು ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷೆ ಸೋನಿಯಾ ಗಾಂಧಿ ಅವರಿಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಹತ್ತಿರವಿರುವ ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ನಾಯಕರಾಗಿದ್ದರು. ಇಟಲಿ ಪೌರತ್ವದ ಕಾರಣದಿಂದ ಕೆಳಗಿಳಿದ ಸೋನಿಯಾಗೆ ಪ್ರಧಾನಿಯಾಗುವಂತೆ ಯೆಚೂರಿ ಸಲಹೆ ನೀಡಿದ್ದರು ಎಂಬುದು ಇಂದ್ರಪ್ರಸ್ಥದ ರಾಜಕೀಯ ಪಡಸಾಲೆಯ ಬಹಿರಂಗ ರಹಸ್ಯ.

ಯೆಚೂರಿಯವರು 1952 ಆಗಸ್ಟ್ 12 ರಂದು ಚೆನ್ನೈನ ತೆಲುಗು ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರ ತಂದೆ ಸರ್ವೇಶ್ವರ ಸೋಮಯಾಜುಲು ಸರ್ಕಾರಿ ಮೆಕ್ಯಾನಿಕಲ್ ಇಂಜಿನಿಯರ್ ಆಗಿದ್ದರು. ತಾಯಿ ಕಲ್ಪಾಕ್ಕಂ ಯೆಚೂರಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾರ್ಯಕರ್ತೆ. ಅಜ್ಜ ಭೀಮ ಶಂಕರ್ ಆಂಧ್ರ ಹೈಕೋರ್ಟ್‍ನ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರಾಗಿದ್ದರು. ನಂತರ ಅವರು ಮತ್ತು ಅವರ ಕುಟುಂಬ ದೆಹಲಿಗೆ ತೆರಳಿತ್ತು. ದೆಹಲಿಯ ಸೇಂಟ್ ಸ್ಟೀಫನ್ಸ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಯೆಚೂರಿ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಪದವಿ ಪಡೆದಿದ್ದರು. ನಂತರ, ಅವರು ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಮತ್ತು ಸಂಶೋಧನೆಗಾಗಿ ಜೆಎನ್‍ಯು ಸೇರಿದರು. ಇಲ್ಲಿಯೇ ಅವರು ಮಾಕ್ರ್ಸ್‍ವಾದದತ್ತ ಆಕರ್ಷಿತರಾದರು, ಅವರು ತಮ್ಮ ಅಧ್ಯಯನದ ನಂತರ ಉನ್ನತ  ಉದ್ಯೋಗ ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದ್ದರೂ ರಾಜಕೀಯದಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರೆದರು. ಅವರ ಪತ್ನಿ ಸೀಮಾ ಚಿಸ್ತಿ.